“مدیریت جهادی” در کلام مقام معظم رهبری (۷)
مدیریت جهادی
مفهوم کار جهادی
در زمینه‌ی خدمت، كار را باید جهادی كرد؛ جهادی به معنای بی‌قانونی نیست. دوستانی كه ما سالها با خیلی از شماها كار كردیم – با بسیاری از شما برادرها در زمینه‌های مختلف همكاری داشتیم – میدانید روحیه‌ی من را، من آدم دعوت كننده‌ی به بی‌قانونی نیستم؛ بشدّت ضدّ این بی‌قانونی هستم، امّا معتقدم در همان چهارچوب قانون، دو جور میشود كار كرد: یك كار كار مرسوم اداری، یك كار كار جهادی.
كار جهادی یعنی از موانع عبور كردن، موانع كوچك را بزرگ ندیدن، آرمانها را فراموش نكردن، جهت را فراموش نكردن، شوق به كار؛ این كار جهادی است. كار را باید جهادی انجام داد تا ان‌شاءالله خدمت بخوبی انجام بگیرد. بیانات در دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیأت دولت؛ .1392/06/06
مدیریت جهادی لوکوموتیو حرکت رو به جلوی کشور
اگر مدیریت جهادی یا همان كار و تلاش با نیت الهی و مبتنی بر علم و درایت حاكم باشد، مشكلات كشور، در شرایط كنونیِ فشارهای خباثت آمیزِ قدرتهای جهانی و در شرایط دیگر، قابل حل است و كشور حركت رو به جلو را ادامه خواهد داد. دیدار شهردار و اعضای شورای اسلامی شهر تهران با رهبر انقلاب؛ 1392/10/23.
شاخصه‌های مهم مدیریت جهادی
عامل مهمّ مديريّت جهادى عبارت است از خودباورى و اعتماد به نفس و اعتماد به كمك الهى. اينكه من نام مبارك امام باقر (عليه‌السّلام) و نام مبارك اميرالمؤمنين و تبريك ايّام مبارك رجب را در طليعه‌ى عرايضم عرض ميكنم، به‌خاطر اين است؛ در همه‌ى كارها توكّل به خداى متعال و استمداد از كمك الهى [كنيم]؛ به كمكهاى الهى اعتماد كنيم. [وقتى] شما از خداى متعال كمك ميخواهيد، راه‌ها به‌سوى شما باز ميشود: وَ مَن يَتَّقِ اللهَ يَجعَل لَهُ مَخرَجًا وَ يَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لا يَحْتَسِب (طلاق؛ 3ـ2) اين رزقى كه در اين آيه و در آيات ديگر گفته شده است، به شكلهاى مختلفى به من و شما ميرسد؛ گاهى شما ناگهان در ذهنتان يك چيزى برق ميزند، ميدرخشد، راهى باز ميشود؛ اين رزق الهى است؛ در يك برهه‌ى فشار، ناگهان يك اميد وافرى در دل شما به‌وجود مى‌آيد؛ اين همان رزق الهى است. بیانات در دیدار کارگران در گروه صنعتى مپنا؛ 1393/02/10.
وقتی این ملت به هدفهای خود دست پیدا خواهد کرد و مشکلات گوناگون را از سر راه خود برخواهد داشت که ایمان و جهاد در میان مسؤولان به عنوان یک ارزش شناخته شود. این جهاد، جهاد علمی، جهاد عدالتخواهی و جهاد مدیریتی و اقتصادی است. مدیران کشور، مسؤولان، و پشت سر آنها مردم وقتی این شعارها را مد نظر قرار دهند، حرکت کشور به سمت هدفها و آرمانهای خود پُرشتاب و موفق خواهد شد. بیانات در دیدار زائرین و مجاورین حرم مطهر رضوی؛ 1384/01/01
مدیریت جهادی گره‌گشای مشکلات کشور
اگر مدیریت جهادی یا همان کار و تلاش با نیت الهی و مبتنی بر علم و درایت حاکم باشد، مشکلات کشور، در شرایط کنونیِ فشارهای خباثت آمیزِ قدرتهای جهانی و در شرایط دیگر، قابل حل است و کشور حرکت رو به جلو را ادامه خواهد داد. بیانات در دیدار با رئیس و اعضای شورای اسلامی و شهردار تهران.
عمل مجاهدانه لازمه مسئولیت
در نگاه به سال ۹۳ آنچه به نظر این حقیر مهم‌تر از همه است، دو مسئله است: یک مسئله همین مسئله‌ی اقتصاد و دیگری مسئله‌ی فرهنگ است. در هر دو عرصه و در هر دو زمینه توقّعی که وجود دارد، تلاش مشترکی است میان مسئولان کشور و آحاد مردم. آنچه برای بنای زندگی و سازندگی آینده مورد انتظار است، بدون مشارکت مردم تحقّق‌پذیر نیست. بنابراین علاوه بر مدیریّتی که مسئولین باید انجام بدهند، حضور مردم در هر دو عرصه لازم و ضروری است؛ هم عرصه‌ی اقتصاد، هم عرصه‌ی فرهنگ. بدون حضور مردم کار پیش نخواهد رفت و مقصود تحقّق پیدا نخواهد کرد. مردم در گروه‌های گوناگون مردمی با اراده و عزم راسخ ملّی میتوانند نقش‌آفرینی کنند. مسئولین هم برای اینکه بتوانند کار را به‌درستی پیش ببرند، احتیاج به پشتیبانی مردم دارند. آنها هم بایستی با توکّل به خدای متعال و با استمداد از توفیقات و تأییدات الهی و کمک مردمی، مجاهدانه وارد میدان عمل بشوند؛ هم در زمینه‌ی اقتصاد و هم در زمینه‌ی فرهنگ. من ان‌شاءالله توضیح همه‌ی این موارد را در سخنرانی روز جمعه به عرض ملّت ایران خواهم رساند. لذا به گمان من آنچه در این سال جدید پیش رو داریم، عبارت است از اقتصادی که به کمک مسئولان و مردم شکوفایی پیدا کند، و فرهنگی که با همّت مسئولان و مردم بتواند سمت و سوی حرکت بزرگ کشور ما و ملّت ما را معیّن کند. لذا من شعار امسال را و نام امسال را این قرار دادم: «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملّی و مدیریّت جهادی. پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال 1393؛ 29/12/92.
فرهنگ جهادی محصول تفکر انقلابی
آنچه انقلاب اسلامي به مردم ما داد فرهنگ جهادي بود. فرهنگ جهادي در همه صحنه‌ها و عرصه‌ها به كار مي‌آيد و در زمينه كارهاي زيربنايي، كشاورزي و دامداري و امثال اينها هم از اول انقلاب روح و فرهنگ جهادي وارد ميدان شد. بیانات در دیدار با رئیس و اعضای شورای اسلامی و شهردار تهران؛ 1393.
غفلت از روحیه جهادی ضعف اساسی ما
غفلت از روحیه‌ی جهادی و ایثار، غفلت از تهاجم فرهنگی دشمن، غفلت از در کمین بودن دشمن، غفلت از نفوذ دشمن در فضای رسانه‌ای کشور، بی‌مبالاتی نسبت به حفظ بیت‌المال؛ اینها گناهان ماست، اینها نقاط ضعف ماست. بیانات در دیدار مسئولان نظام جمهوری اسلامی ایران1390/05/16
توجه به اصول شورانگیز انقلابی و اسلامی
اکنون که به فضل الهی ملت ایران پانزدهمین سالگرد فرخنده‌ی انقلاب را با سربلندی و احساس پیروزی به سر برده و دولت و ملت هماهنگ و استوار و راهی طولانی پر ماجرا و مشحون از توفیقها و نیز دشواریها را پشت سرنهاده‌اند و دولت خدمتگزار با مجاهدتی عظیم و ابتکار آمیز، موانع عمده‌ی پیشرفت اقتصادی و رشد و توسعه‌ی ملی را از میان بر داشته و راه به سوی سازندگی و رفاه عمومی را با شتابی متناسب با شرائط انقلاب طی می‌کند، شرایط عام کشور نیازمند آن است که دستگاه تبلیغاتی صدا و سیما نیز سیاستی نوین و متناسب با پیشرفتهای همه جانبه‌ی کشور در پیش گیرد و فضای فرهنگی جامعه را از یکسو همگام با سیر شتابنده‌ی سازندگی و رشد و توسعه عمومی و از سوی دیگر همخوان با اصول انقلاب و مبانی اساسی اسلام تجهیز کند و نیز به اقتضای مقابله با تهاجم تبلیغاتی و فرهنگی استکبار و ایادی‌اش میدان پیکار رسانه‌ها را هم در جبهه‌ی تبیین و تعمیق و تکریم اصول شور انگیز انقلاب اسلامی و هم در جبهه‌ی توزیع تلاش فداکارانه‌ی مسؤولان کشور و قوای سه‌گانه به خصوص قوه‌ی مجریه‌ی سختکوش و خستگی نشناس با روشهای نوین و پیشرفته و خردمندانه با جهادی بزرگ و هوشیارانه بیاراید. انتصاب آقای دکتر علی لاریجانی به سمت رئیس سازمان صداوسیما؛ 1372/11/24.
مفهوم تلاش مجاهدت‌آمیز و سخت
خدمت كردن، اجتناب از تبعیض، اجتناب از تضییع بیت‌المال و اجتناب از تضییع حقوق مردم، اجتناب از سوءاستفاده از شغل و مسؤولیت – كسی كه مسؤولیتی دارد، وجاهتی از این طریق به‌دست آورده، كه این وجاهت متعلق به مردم است؛ مثل بیت‌المال. همچنان كه یك مسؤول به این دلیل كه كلید صندوق بیت‌المال در دستش است، نمی‌تواند از بیت‌المال در مصارف شخصی خرج كند،به همین دلیل حق ندارد كه از وجاهت و قدرت و امكان و فرصتهایی كه در اختیارش است، به سود شخص خود و منافع شخصی‌اش استفاده كند – تلاش مجاهدت‌آمیز و تلاش سخت؛ یعنی به‌كارگیری عقل، علم، تخصص و تجربه و به‌كار بردن همه‌ی ظرفیت دستگاه تحت مدیریت برای رسیدن به آرمانهای نظام اسلامی، رفتار دینی است.
اگر یك مسؤول خیلی هم مقدس‌مآب باشد، اما از ظرفیت خود برای كار و تلاش استفاده نكند، رفتار دینی او ناقص است؛ اگر از فرصتها استفاده نكند و عقل و تدبیر و هوش و علم و تخصص و تجربه را به‌كار نگیرد، رفتار دینی‌اش ناقص است. معارف اسلامی ما پُر است از این مفاهیم عالی و متعالی و قرآن و احادیث ما هم سرشار از این معارف است.
البته مسؤول متدین كسی است كه این ضوابط را در زندگی خود به عنوان اصول حتمی و غیرقابل تخلف در نظر داشته باشد. اگر مسؤولان نظام جمهوری اسلامی مقید به این ضوابط باشند، نظام اسلامی روزبه‌روز و قدم‌به‌قدم به پیش می‌رود. بیانات در دیدار زائرین و مجاورین حرم مطهر رضوی؛ 1383/01/02.
ترکیب تدبیر با مجاهدت
آنچه كه ما میخواهیم دنبال كنیم و اصرار بر آن داریم، این است كه واقع‌بینی، مشاهده‌ی واقعیات جامعه و جهان، با آرمان‌گرائی و تعقیب آرمانها و آرزوهای بزرگ ملت ایران هیچگونه تنافی و تعارضی ندارد. اگر ما توانستیم آرمان‌گرائی را با واقع‌بینی و واقع‌گرائی همراه كنیم، ترجمه‌ی عملیاتی‌اش میشود اینكه ما تدبیر را با مجاهدت تركیب كنیم؛ هم مجاهدت كنیم و مجاهدانه حركت كنیم، هم این حركت مجاهدانه در یك چهارچوب تدبیرشده‌ای قرار بگیرد؛ كه این، آگاهی عمومی، آگاهی دست‌اندركاران، همراهی دلها و زبانها در همه‌ی عرصه‌ها را میطلبد. بیانات در دیدار کارگزاران نظام؛ 1391/05/03
محصول مجاهدت و تلاش
یك عدّه، ساده‌لوحانه بعضی از كشورهای ثروتمند دنیا را مورد نظر قرار می‌دهند و می‌گویند اینها ثروت دارند، اما دین و اخلاق ندارند؛ ما هم به همان راه برویم. خیال میكنند ثروتمند شدن آنها، ناشی از دین نداشتن و اخلاق نداشتن آنهاست! این اشتباه است. هر كشوری اگر ثروتمند و قدرتمند شده است، به خاطر عوامل خاصّ ایجاد قدرت و ثروت است. هر جا تدبیر و كار و تلاش باشد، محصولی خواهد داد؛ این سنّت الهی است. حتّی كسانی هم كه دنبال مادیّات صرفِ بدون معنویت می‌روند، اگر مدیریّت و تدبیر درستی داشته باشند و تلاش و مجاهدت هم بكنند، البته به آن خواهند رسید. شكی نیست كه خدای متعال به حسب عمل ملت‌ها به آنها پاداش و جزا می‌دهد، كه گاهی آثار آن را ما می‌فهمیم و گاهی هم متوجه نمی‌شویم. درس گفتار قرآن کریم روز پانزدهم؛ سنت امداد الهی؛ 1391/05/14.
مدیریت جهادی در حوزه اقتصاد
امسال سال جهاد اقتصادی است. جهاد اقتصادی متوجه یك نكته‌ی اساسی است در مسئله‌ی اداره‌ی كشور و مدیریت كشور؛ و آن این است كه امروز دشمن برای مبارزه‌ی با اسلام و جمهوری اسلامی، بر روی مسئله‌ی اقتصاد متمركز شده است. نه اینكه عرصه‌های دیگر را فراموش كردند؛ نه، در زمینه‌ی فرهنگ و در زمینه‌ی امنیت و در زمینه‌ی سیاست و در همه‌ی زمینه‌ها علیه نظام جمهوری اسلامی آنچه از دستشان برمی‌آید، میكنند – حالا شكست میخورند، مطلب دیگری است؛ اما آنها تلاش خودشان را میكنند – لیكن تمركز عمده‌ی آنها بر روی مسائل اقتصادی است. برای اینكه مردم را از دولت جدا كنند، از نظام جدا كنند، فاصله و شكاف ایجاد كنند، دنبال این هستند كه در مسئله‌ی اقتصادی كشور مشكل ایجاد كنند. پس جهاد اقتصادی لازم است؛ یعنی همین مبارزه، همین پیكار، منتها جهادگونه، با همه‌ی توان، با همه‌ی وجود، با قصد خالص، با فهم و بصیرتِ اینكه داریم چه كار میكنیم. سال جهاد اقتصادی معنایش این است. بخشهای اقتصادی كشور در همه‌ی قسمتهای دولتی و غیر دولتی اگر به توفیق الهی پایبند به این مجاهدت باشند، یك جهش به وجود خواهد آمد و همه‌ی مردم در این موفقیت سهیمند. بیانات در دیدار هزاران نفر از کارگران سراسر کشور؛ 1390/02/07.
لزوم توجه به عمل جهادی در دانشگاه
ارزشهاى اسلامى در دانشگاه بايد مورد مسابقه قرار بگيرد، اسلام در دانشگاه غريب نباشد عمل و تعهد اسلامى يك چيز انگشتنما نباشد، نماز، امانت، صدق گفتار، صفا، برادرى، عمل جهادى، درس خواندن از روى علاقه و صميميت، كمك به يكديگر در فراگيرى، تلاش براى تعمق در معلومات و دانشهاى مختلف رايج باشد. علم و دانش هم اسلامى و از اسلام است؛ و الّا به دانشگاه رفتن و مقدارى از بيتالمال و امكانات مردم را مصرف كردن، و بدون اينكه يك نفر به علم دل بدهد و به فراگيرى اهميتى بدهد، فقط براى اينكه بتواند سرهمبندى، تكه كاغذى به دست بياورد و در سايهى آن شغلى بگيرد، تا پولى گير بياورد نه اينكه شغلى بگيرد، تا كارى بكند اينكه اسلامى نيست. دانشجو هم اگر اينطور درس بخواند، اسلامى نيست. استاد هم اگر اينطور درس بدهد، اسلامى نيست. روابط اسلامى در دانشگاه اين است؛ و الّا جوانان و دختران و پسران ما بحمد اللّه مسلمانند. سخنرانى در ديدار با جمع كثيرى از طلاب حوزههاى علميه و دانشجويان دانشگاهها، به مناسبت روز وحدت حوزه و دانشگاه؛ 28/ 09/ 1369.
مدیریت جهادی گونه‌ی دیگر مدیریت
مديريت، دوگونه كار مىتواند بكند: يكگونه، كارهاى قانونى و آييننامهاى است كه مثلًا امتحانات و گزينش و شهريه اين طور باشد. يكى هم كارهاى بزرگ و عظيمى است كه شايد تحت يك آييننامه و نظامنامهاى هم نيايد؛ بلكه حركتى جهادى و بسيجى و به كارگيرىِ افراد گوناگون و راه انداختنِ امور است. بههرحال، بايد مركزى مباشرت مستقيم و مشخّص كند و به نظر من، امروز اين مركز، مديريت حوزه است. ديدار با جمعى از نخبگان حوزه علميه قم؛ 13/ 09/ 1374.
حرکت جهادی رمز رهایی از سلطه استعمارگران
رهايى از سلطه و زورگويى و دخالت استعمارگران و زندگى در سايهى اسلام ممكن و شدنى و البته متوقف بر جهادى از نوع ديگر است. اين، جهادى علمى و سياسى و اخلاقى است؛ ملت ايران در بيست و هفت سال گذشته آن را آزموده و ميوههاى شيرين آن را چشيده است. پايهى اين جهاد مقدس، ايمانگرايى، مردمگرايى و علمگرايى است و خصوصيت آن، اين است كه هر گام استوار در آن، گام بعدى را استوارتر و طىّ هر مرحلهاش، مرحلهى بعدى را ممكنتر مىسازد. سومين كنفرانس بينالمللى قدس و حمايت از حقوق مردم فلسطين؛ 25/ 01/ 1385
اردوهای جهادی مدلی برای مدیریت جهادی
اردوهاى جهادى دانشجوئى بسيار كار خوبى است و يكى از شعبههاى كمك به دولت است؛ كه بعداً در بارهى آن عرض خواهم كرد. اين هم كه سؤال بكنيم آيا بسيج وارد عرصهى علم بشود يا نشود، اين از همان سؤالهايى است كه تعجب من را برمىانگيزد! چرا نشود؟! بسيج بايد جلوتر از همه وارد عرصهى علم بشود. شما بايد برويد و عرصههاى علمى را، عرصههاى فناورى را، نوآورىهاى علمى و آفاق شناختهنشدهى علم را تصرف كنيد. البته درسنخوانده و كار نكرده نمىشود؛ اين هم راه دارد. بيانات در ديدار با هزاران نفر از اعضاى بسيج دانشجوئى دانشگاههاى سراسر كشور؛ 31/ 02/ 1386
هدفمندی و هوشمندی لازمه‌ی کار جهادی
كار جهادى بايد هدفمند، درست متوجه به آرمانها و هوشمندانه و عاقلانه و دشمنشكن باشد. يعنى به همان معنائى كه ما مبارزه را در اصطلاح معمولى به كار مىبريم: «دارم مبارزه مىكنم؛ اين يك مبارزه است.» اين، يك تعبير مصطلح است. در جهاد، اين معنا هست. اين، تعريف بخش جهاد.
وقتىكه راجع به سلولهاى بنيادىِ شبيهسازى و اينطور كارها آقايان حرف زديد و بنده يا ديگرى هم تجليلى از اين كار كردند، مقامات امريكايى اعلام كردند كه براى علوم ژنتيك هم بايد شوراى حكامى به وجود بيايد! اين معنايش چيست؟ دشمن از اينكه شما در اين رشته داريد حركت مىكنيد، دردش آمده است. مثالهاى واضحش را عرض مىكنم؛ هزاران مثال دارد. آنروزى كه شما مثلًا بتوانيد آنچنان رادارى بسازيد كه از هيچ نقطه از فضاى آسمان اين كشور، هيچ جنبندهاى نتواند وارد شود، آن روز دشمن دردش مى‌آيد؛ يعنى اين تيرى است كه مستقيم مىخورد به دشمن. اين، مىشود جهاد.
در حركت جهادى، در علم جهادى، در تحقيق جهادى، اين عنصر حتماً شرط است. دشمن هم مقصود آمريكا نيست. حالا ما در مقام صحبت، دشمن واضحمان آمريكا و استكبار جهانى است. نه، دشمنها انواع و اقسامى دارند. يكوقت يك كارتل بزرگ مالى و اقتصادى از اينكه شما بتوانيد مثلًا كارخانهى سيمان بسازيد، ناراحت مىشود؛ مانعتراشى مىكند؛ نمىگذارد، كه الآن در گزارشهائى كه در اينجا به من دادند، از جمله همين مسئله بود. دلشان مىخواهد يك شوراى حكام هم درست كنند براى ساخت سيمان، كه هركس حق نداشته باشد كارخانهى سيمان بسازد يا توليد سيمان كند. بيانات در بازديد از پژوهشكدهى رويان؛ 25/ 04/ 1386.
