عید فطر، جوایز الهی، جایگاه رهبری
عید فطر، گوهر تابناک ماه رمضان، نه تنها پایان‌بخش سفر معنوی روزه‌داران است، بلکه خداوند متعال آن را به عنوان ‘جایزه الهی’ برای روزه‌داران قرار داده است.عید فطر، آغازگر دوره‌ای از شکرگزاری، وحدت و تجدید عهد با خداوند متعال است. در این روز، زمین به لباسی نو و قلب‌ها به حالاتی تازه بسته می‌شود؛ روزی که خداوند متعال، آن را به عنوان «عید» برای مسلمانان قرار داده و آن را ذخیره‌ای برای مقام والای محمد (ص) و آل محمد (ع) ساخته است.
امام صادق (ع) در دعا می‌فرمایند:
« اللّهُمَّ إنی أَسْئَلَکَ خَیرَ ما سَئَلَکَ مِنْهُ عِبادُکَ الصّالِحُونَ »؛ خدایا! بهترین آنچه که بندگان صالح تو از تو طلب کرده‌اند، به من عطا کن. این عید، فرصتی است برای بازگشت به خدا، تقویت روابط اجتماعی و ارتقاء معنویت.
☑️ مایه ازدیاد عزت و شرف امت اسلامی :
عید سعید فطر، به گواهی روایات، برجسته‌ترین خصوصیت‌اش همراهی معنویت و بین‌المللی بودن است.
در دعای قنوت این عید می‌خوانیم: « الَّذِي جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمِينَ عِيداً وَ لِمُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهِ عَلَيْهِ وَ آلِهِ ذُخْراً وَ شَرَفاً وَ مَزِيداً »؛ این روز، عید همه مسلمانان و مایه شرف اسلام و پیامبر اکرم (ص) است. این عید، ذخیره‌ای تمام‌نشدنی در طول تاریخ برای امت اسلامی به شمار می‌آید. خداوند متعال، این روز را به گونه‌ای قرار داده که نه تنها روزی از شادی و همبستگی، بلکه روزی از تجمع و تمجید از خداوند باشد. در این روز، ملت اسلامی به یاد می‌آورد که عزت و شوکت امت اسلامی تنها با حفظ وحدت و همدلی محقق می‌شود.
☑️ جشنی برخلاف جشن‌های دنیوی :
برخلاف جشن‌های دنیوی که غالباً با غفلت، هوسرانی و مصرف‌گرایی همراهند، عید فطر در اسلام با اعمالی چون نماز، انفاق، طهارت و ذکر خداوند متجلی می‌شود. این عید، نه تنها پایان‌بخش ماه مبارک رمضان است، بلکه فرصتی برای تجدید عهد با خدا و تقویت مسئولیت‌های اجتماعی از طریق پرداخت زکات فطر است. این عید، با اشاره به مقاصد الهی، انسان را به تعظیم خداوند و خدمت به دیگران دعوت می‌کند.
نماز عید فطر، تجلی وحدت، معنویت و شکرگزارینماز عید فطر، یکی از شعائر برتر اسلام، نه تنها نمادی از پایان ماه مبارک رمضان است، بلکه فریادی است که فرد را به خدا نزدیک‌تر و جامعه را در دل وحدت محکم‌تر می‌بندد. این نماز، با تمام وجودش، پلی است که انسان را از دنیای مادی به عرصه معنویت منتقل می‌کند.
☑️ فلسفه و اهداف نماز عید فطر :
▫️راهی به سوی خدا
نماز عید فطر، در بعد فردی، نمادی از شکرگزاری برای توفیق‌های الهی است. امیرالمؤمنین (ع) در خطبه‌ای بیان می‌دارند که خروج برای نماز عید، نماد خروج از قبرها در روز قیامت و انتظار برای نماز، تجسمی از وقوف در محشر است. این بُعد معنوی، انسان را به تزکیه نفس و پاکسازی روح از رذائل اخلاقی دعوت می‌کند.
▫️ وحدت امت اسلامی
در عرصه اجتماعی وسیاسی ، نماز عید فطر نماد وحدت امت اسلامی است. تجمع مردم در مصلای مشترک، نشان‌دهنده همبستگی و قدرت جمعی است که تحت سایه عدالت اجتماعی شکل می‌گیرد. پرداخت زکات فطره پیش از نماز، این عید را به «عید فقرا» تبدیل می‌کند و نیازهای معیشتی محرومان را مرتفع می‌سازد. امام رضا (ع) چهار محور اصلی عید فطر را اجتماع و همبستگی، زکات و حمایت از فقرا، رغبت به خداوند، و تضرع و نیایش برشمرده‌اند.
▫️آموزش روحی و اخلاقی
از جنبه تربیتی، نماز عید فطر با تأکید بر قنوتهای مکرر، زمینه‌ساز پاکسازی روح از رذائل اخلاقی است. تکبیرهای نماز، اشاره به هدایت الهی و لزوم شکرگزاری دارد. این نماز، یادآور رسالت بزرگ انسان‌ها به عنوان خلیفه خدا در زمین است.
▫️مبانی قرآنی نماز عید فطر
۱. تکبیر و شکرگزاری
آیه ۱۸۵ سوره بقره با بیان «وَلِتُکَبِّرُوا اللهَ عَلَىٰ مَا هَدَاکُمْ»، تأکید بر تکبیر خداوند به پاس هدایت را شامل می‌شود. تکبیرهای نماز عید، نمادی از تعظیم خداوند و شکرگزاری برای توفیق‌های الهی است.
۲. تزکیه نفس
آیه ۱۴ سوره اعلی ، تزکیه نفس و ذکر الهی را در کانون توجه قرار می‌دهند. «قَدْ أَفْلَحَ مَن تَزَکَّى»، پاکسازی از گناهان را از طریق زکات فطره و توبه توصیف می‌کند.
۳.آراستگی ظاهری و معنوی«
آیه ۳۱ سوره اعراف می فرماید ؛ خُذُوا زِینَتَکمْ عِندَ کُلِّ مَسْجِدٍ»، تأکید بر آراستگی ظاهری و معنوی در نماز عید است که نمادی از تعظیم خداوند است.
☑️ نماز عید فطر و جایگاه رهبری در اسلام :
نماز عید فطر، فراتر از یک عبادت فردی، آیینی است که پیوند ناگسستنی میان عرش الهی و فرش جامعه اسلامی برقرار می‌کند. این نماز باشکوه، در قامت حلقه‌ای از زنجیره حکومت دینی، تجلی‌بخش حاکمیت توحید و نظمی است که رهبری الهی سامان می‌بخشد.
۱. نماز عید؛ آیینی در قلمرو شئون حکومتی ؛
در نظام تشریع اسلام، آیینهای جمعی همچون نماز عید فطر و جمعه، در زمره ارکان حکمرانی الهی جای می‌گیرند و جز در سایه رهبریِ برخاسته از ولایت، معنا نمی‌یابند. این مناسک روح‌افزا، تنها عبادتی برای راز و نیاز با معبود نیستند، بلکه پرچمی از حاکمیت دین بر جامعه و آیینهای از نظم سیاسیِ برآمده از اصل ولایتند.
امام باقر (ع) در روایتی ژرف و تکان‌دهنده، زمزمه غم آل محمد (ص) را در هیاهوی هر عید مسلمانان طنین‌انداز می‌کنند: «هیچ عیدی برای مسلمانان نیست مگر آنکه اندوه آل محمد (ص) را تجدید می‌کند… زیرا آنان حق خویش را در دست دیگران می‌بینند.» این کلام آسمانی، غصب جایگاه رهبری معصوم را زخمی همیشه تازه بر پیکر امت می‌داند. اگرچه در دوران غیبت، اقامه نماز عید با نیابت ولایت فقیه مشروعیت می‌یابد، اما هر بانگ تکبیر، نوای غربت امام غایب را در گوش جان مؤمنان زمزمه می‌کند.
۲. رهبری؛ محور وحدت در اقامه نماز عید ؛
بر اساس فقه زنده و پویای شیعه، گزینش امامان جمعه و عید، حقی انحصاری است که تنها به دست حاکم شرع سپرده شده است.
این حکمت الهی، نماز عید را به حلقه‌ای از زنجیره وحدت امت تبدیل می‌کند و هرگونه پراکندگی در صفوف مسلمانان را خنثی می‌سازد. محتوای خطبه‌های این نماز، آمیزه‌ای است از تفسیر روزگار، فریاد رسای عدالت در توزیع زکات، و نوای حماسه جهاد در راه حق؛ گوهرهایی که تنها در صدف رهبریِ آگاه به اسرار شریعت و مصالح امت، تابندگی می‌یابند.
۳. نماز عید فطر در سپیده‌دم غیبت ؛
در عصر انتظار، که خورشید ولایت در پس ابر غیبت پنهان گشته، ولایت فقیه چونان سایه‌ای از عدل مهدوی، بار اقامه نماز عید فطر و پاسداری از ابعاد سه‌گانه آن را بر دوش می‌کشد. این نماد شکوهمند اسلامی، در سه افقِ فردی، اجتماعی و سیاسی پرتوافشانی می‌کند: در حریم دل، با یادآوری صحنه حشر و پرورش اخلاص، آینه‌ای می‌شود برای خودسازی. در گستره جامعه، با توزیع زکات فطره و دستگیری از محرومان، زنجیره مهربانی را استوار می‌سازد.
در عرصه سیاست، با نمایش قدرت و صلابت امت اسلامی در برابر استکبار، پرچم عزت مسلمین را بر فراز جهان می‌افرازد. این سه گوهر در هم تنیده، نماز عید فطر را به نگینی درخشان در تاج تمدن اسلامی بدل می‌سازد؛ تمدنی که در پرتو رهبری ولایت فقیه، ادامه راه امامت را تا سپیده‌دم ظهور، پی می‌گیرد.
✍️ احمد شرفخانی
#ماه_رمضان #عید_فطر #نماز_عید_فطر#رهبری#مقام_معظم_رهبری#عید_بندگی#شرفخانی#احمد_شرفخانی
