استفتاءات از حضرت امام در رابطه با موسیقی
س 1. شنيدن و نواختن موسيقي که امروز به نام سرودهاي انقلابي از صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران شنيده مي‌شود، چه صورتي دارد و در صورت مجوز شرعي موسيقي فوق، تعليم و تعلم موسيقي و نيز خريد و فروش ابزار و آلات موسيقي به منظور فوق چه صورت دارد؟
ج. شنيدن و نواختن موسيقي مطرب، حرام است و صداهاي مشکوک مانع ندارد و خريد و فروش آلات مختص به لهو، جايز نيست و در آلات مشترکه اشکال ندارد.
س 2. دانشجوي مسلماني است که معتقد و متعهد به اسلام فقاهتي و انقلاب اسلامي بوده و از اعضاي انجمن اسلامي دانشگاه خود مي‌باشد، اين فرد تصميم دارد براي فرا گرفتن موسيقي به محلي به نام «مرکز حفظ و اشاعه موسيقي ايراني» که زير نظر دولت جمهوري اسلامي اداره مي‌شود، مراجعه کند و نواختن يکي از آلات موسيقي را فرا گيرد. استدلال او در نزد برادران و دوستانش براي انجام اين عمل اين است که او و امثال او که معتقد به مباني اسلام و جمهوري اسلامي هستند، بايستي در آينده جانشين معدودي از افراد غير متعهد و غير مسئولي بشوند که هم‌اکنون براي صدا و سيماي جمهوري اسلامي سرود و آهنگ مي‌سازند و ساخته‌هاي آنان نيز که ظاهراً مباينتي با اسلام ندارد، از صدا و سيما پخش مي‌شود، حکم شرعي در اين مورد چيست و آيا فرد مذکور، شرعاً مجاز است براي هدف مشخصي که دارد، اين کار را انجام دهد يا خير؟
ج. موسيقي مطرب حرام است و ياد گرفتن و ياد دادن آن جايز نيست و در غير مطرب اشکال ندارد.
س 3. در رساله‌ي توضيح المسائل امام در قسمت سؤالات متفرقه سؤالي شده درباره‌ي طبل و موزيک که در ارتش مي‌زنند؛ آيا جايز است يا خير؟ و نيز آنچه مرسوم است در زورخانه‌ها که افراد ضرب مي‌زنند، فرموده‌ايد: «اگر به نحو مناسب با مجالس لهو لعب باشد، جايز نيست» و در بعضي از مجلات از حضرت عالي سؤال شده از آهنگ‌هايي که در راديو و تلويزيون پخش مي‌شود، فرموده‌ايد: «موسيقي مطرب است و صداهاي مشکوک مانع ندارد» و در جاي ديگر که سؤال شده، چه نوع موسيقي حرام است؟ فرموده‌ايد: «موسيقي مطلقاً حرام است»؛ با توجه به اين سؤال و جواب‌ها خواهشمند است توضيح کافي بيان فرمائيد؟
ج. موسيقي مطرب، حرام است و صداهاي مشکوک، مانعي ندارد و منظور از تعبيرات ذکر شده يکي است و اختلاف در تعبير است.
س 4. حکم صداهايي که از صدا و سيما پخش مي‌شود و بعضي از آن‌ها در زمان طاغوت نيز پخش مي‌شد و بعضي ديگر، موسيقي متن فيلم‌هاي خارجي است و بعضي، موسيقي بدون صداي خوانندگان زمان طاغوت است، موارد مباح و حرام آن‌ها را بيان فرمائيد؟
ج. موسيقي مطرب حرام است و صداهاي مشکوک مانعي ندارد.
س 5. اين‌جانب در ساعات آزاد خود به‌عنوان هنرآموز موسيقي صدا و سيماي جمهوري اسلامي و عضو مرکز سرود و آهنگ‌هاي انقلابي وزارت ارشاد اسلامي، مشغول کار هستم و دقيقاً برايم روشن نيست که آيا خدمات اين‌جانب مشروعيت دارد يا خير؟
ج. اگر در ارتباط با موسيقي‌هاي مطرب کار نکنيد مانع ندارد، ولي از استعمال آلات لهو بايد اجتناب نماييد؛ اگر آلات ممحّض براي لهو است.
س 6. حکم موسيقي چيست و به چه نوع آهنگ‌هايي موسيقي گفته مي‌شود و با صداي مشکوک چه فرقي مي‌کند و آيا آهنگ‌هايي که راديو و تلويزيون پخش مي‌کند، از نظر شرعي اشکال دارد؟
ج. موسيقي مطرب، حرام است و صداهاي مشکوک، مانعي ندارد و تشخيص با عرف است.
س 7. خواندن آيات قرآن به صورت سرود و آهنگ‌دار جايز است يا خير؟
ج. اگر مطرب باشد، جايز نيست.
س 8. ما مسئول برنامه صبح جمعه‌ي صداي جمهوري اسلامي هستيم و در مدت يک ساعت از برنامه يک مسابقه تفريحي داريم که طي آن دو برادر و خواهر شرکت‌کننده داريم و از آن‌ها سؤالاتي شده آن‌ها نيز پاسخ مي‌دهند و هريک امتياز بيشتري بياورند، برنده مسابقه هستند و شايد اکثر سؤالات ما عقيدتي يا علمي يا سازنده است و برآنيم براي تشويق شرکت‌کنندگان از ناظرين بخواهيم کف بزنند؛ آيا اين کف زدن از نظر شرعي ايرادي دارد يا خير؟
ج. اشکال ندارد.
س 9. آيا آواز خواندن زوج براي زوجه خود، در صورتي که منجر به غنا شود جايز است يا خير؟
ج. حرام است.
س 10. زدن ساز بي حلقه در عروسي چه صورت دارد؟
ج. ساز اشکال ندارد.
س 11. گيتار و يا ساير وسايلي را که هم‌اکنون ما در منزل داريم، اگرچه اصلاً از آن‌ها استفاده نمي‌شود، چه کار کنيم؟
ج. آلات لهو را بايد از بين برد.
س 12. آيا شخص يا اشخاصي که حرمت يک آهنگ يا موسيقي براي آن‌ها مسجّل نيست، مي‌توانند بعضي ديگر را وادار به شنيدن يا گوش دادن آن نمايد؟
ج. کسي را نمي‌توانند وادار به آن کنند.
س 13. موزيک نظامي و سرودهايي که از راديو و تلويزيون پخش مي‌شود و همچنين سرودهايي که به وسيله‌ي خانم‌ها در حضور مردها اجرا مي‌شود، شرعاً جايز هستند يا خير؟
ج. اشکال ندارد مگر محرز باشد که موسيقي مطرب است.
س 14. هيئت‌هاي نوازنده و کساني که در مراسم تشييع جنازه شهدا موزيک عزا مي‌زنند از لحاظ شرعي چه حکمي دارند و آيا خريد و فروش آن لوازم حرام است يا خير؟
ج. خريد و فروش آلات لهو، حرام است و موسيقي مطرب، جايز نيست و صداهاي مشکوک، مانعي ندارد.
س 15. دعوت از نوازندگان در اجراي موسيقي مطرب در مجالس جشن زنانه و مردانه چگونه است؟
ج. دعوت کردن از نوازندگان جهت اجراي موسيقي مطرب، حرام است؛ چه در مجلس زنانه و چه در مجلس مردانه.
س 16. رفتن به مجالسي که علم داريم در آن موسيقي مطرب نواخته مي‌شود، چگونه است؟
ج. رفتن به مجالسي که انسان علم دارد در آن‌ها لهو و لعب برپا مي‌شود، جايز نيست اگرچه انسان علم داشته باشد مرتکب حرام نخواهد شد، مگر براي نهي از منکر و جلوگيري از ارتکاب گناه.
س 17. آيا خانم‌ها مي‌توانند در مجالس عقد يا مولوديه‌ها آواز به نحو غنائي بخوانند؟
ج. جايز نيست و بايد ترک شود و فقط در مجلس عروسي خانم‌ها مي‌توانند آواز بخوانند؛ آن هم در صورتي که نامحرم صداي آن‌ها را نشنود.
س 18. اگر مجلس عقد و عروسي با هم باشد؛ آيا جايز است خانم‌ها در صورتي که نامحرم صداي آنان را نشنود، آواز بخوانند؟
ج. اشکال ندارد.
مسأله. استفاده کردن از نوارهاي موسيقي مطرب در مجالس مردانه و در مجلس مخصوص خانم‌ها جايز نيست.
مسأله. نواختن هرگونه موسيقي مطرب به وسيله آلات موسيقي در مجلس عروسي جايز نيست؛ اگرچه توسط زن باشد.
مسأله. موسيقي زدن اگر به واسطه وسائلي غير از آلات لهو و لعب باشد، مانند طشت، قابلمه، سطل و … اشکالي ندارد؛ مشروط به آن که به نحو مطرب نباشد.
س 22. آيا در اجراي يک قطعه موسيقي مجاز، استفاده از انواع آلات موسيقي با اشکال و صداهاي گوناگون، داراي محدوديّتي است؟
ج. چنانچه آلات مختص به لهو باشد، بايد از آن‌ها اجتناب شود؛ استعمال آن‌ها جايز نيست و استعمال آلات مشترکه در مورد جواز، اشکال ندارد.
س 23. با توجه به اينکه موسيقي مجاز توسط افرادي متخصص به اجرا درمي‌آيد؛ آيا جايز است جهت جاي‌گزيني کساني که در حال حاضر فعاليت دارند، براي آينده به علاقه‌منداني که در اين زمينه به طور جدي کار کنند، آموزش موسيقي داده شود؟
ج. در موارد جواز، تعليم هم جايز است.
س 24. از آن‌جا که آلات لهو و لعب، استفاده‌هاي مشروع از قبيل نواختن سرودها را دارد؛ آيا خريد و فروش آن بي‌اشکال است؟
ج. خريد و فروش آلات مشترکه، به قصد منافع محلله آن، اشکال ندارد.
